Page 187 - theCambridgehandbookofintelligence1
P. 187
185
™HÉ°ùdG π°üØdG
Iôμu ÑŸG ádƒØ£dG ‘ AÉcòs dG
¿Éé«a .± ∞jRƒL
äÉjô¶ædG áeÉY Iô¶f
(Chen & Siegler, ô∏é«°Sh ,ø°ûJ ∞æ°üj á∏jƒW äGƒæ°S ió`e ≈∏Y ¿ƒãMÉÑdG Qƒs `W
á°ù«FôdG á«îjQÉàdG »MÉæªdG øe áKÓK 2000) ≈∏Y ó«dƒdG πØ£dG IQó``b ôjó≤àd Iô«ãc ΩÉ`¡`e
Qƒ£àdG »a ¬«LÉ«H ájô¶f ócDƒJh ,AÉ`còs `dG º¡Ød ΩÉ¡e í«àJh ,É¡H ®ÉØàM’Gh äÉeƒ∏©ªdG ∫ÉÑ≤à°SG
»a äÉaÓàNG Oƒ`Lh (Piaget, 1952) »∏≤©dG :πãe ,ájó«∏≤J ájô¶f ÉjÉ°†b »°ü≤àd á∏«°Sh √ò¡c
∫ÉØWC’G É¡eóîà°ùj »àdG ô«μØàdG ´GƒfCG »a Qƒ£àdG GQk ƒ°U òîàj ¬`fGC ΩGC ,Iôªà°ùe á«∏ªY AÉcòs dG πg
hCG ,…ôàeƒμ«°ùdG ≈ëæªdG Oó°ûjh ,äÓμ°ûªdG πëd ™e πeÉ©àdG øμªj ∞«ch ?Qƒ`£`à`dG ™`e áØ∏àîe
IOƒLƒªdG äÓ«∏ëàdG ≈∏Y ájOôØdG ¥hôØdG ≈ëæe ΩCG ,AÉcòs ∏d IóMGh IQƒ°U ∑Éæg âfÉc GPEG Ée ádCÉ°ùe
ádOGC ≈∏Y ∫ƒ°üë∏d ;É¡æ«Hh AÉcòs dG äGQÉÑàNG »a ∫ƒ°UCGh ?IÉ«ëdG øe IôμÑe á∏Môe »a IóY Qƒ°U
…ôàeƒμ«°ùdG ≈ëæªdG OÉb óbh ,AÉcòs dG á©«ÑW ≈∏Y ,AÉcòs ∏d IOóu `ë`ª`dG á«Ä«ÑdGh á`«`KGQƒ`dG π`eGƒ`©`dG
Ak ÉcP ∑Éæg ¿GC êÉàæà°S’ äÉjô¶ædG ÜÉë°UGC ¢†©H É«v ∏ªY ;AÉcòs ∏d á«dhC’G á«Ñ°ü©dG ¢ù°SC’G á°SGQOh
¢†©H OÉ`b ø«M »`a ,(Jensen, 1998) Gók ``MGh ó«dGƒªdG ∫ÉØW’C G ÜÉ°ùàcG á«Ø«c á°SGQód øμªj
∑Éæg ¿CG êÉàæà°S’ øjôNB’G äÉjô¶ædG ÜÉë°UCG ,ÉLk É«àMG ôãcC’G ∫ÉØW’C G ≈`dEG ±ô©àdG áaô©ªdG
.(Sternberg, 1997a, 1997b) IOó©àe äGAÉcP ,iôNCG äÉbƒu ©e É¡«ØîJ á«∏≤Y Iƒb øY ∞°ûμdGh
πeGƒ©dÉH ±ô`à`©`j …ò``dG å`dÉ`ã`dG ≈ëæªdG É``eCG »a á«∏≤©dG ábÉYE’G ÜÉÑ°SGC ±É°ûàcG ≈∏Y óYÉ°ùJh
,ø«jôàeƒμ«°ùdG ø««ëæªdG ≈dEG áaÉ°VGE ájQƒ£àdG
É¡Ø°UƒH äÉeƒ∏©ªdG áédÉ©e ≈∏Y IQó≤dG ócDƒ«a .IÉ«ëdG øe IôμÑe á∏Môe
(Ackerman, 1996; Fagan AÉ`còs `∏`d ÉØk jô©J
