Page 52 - theCambridgehandbookofintelligence1
P. 52
AÉcòs ∏d êójôѪ«c á©eÉL π«dO 50
?∞«ch ,AÉcòs dG äGQÉÑàNG äÉC °ûf ≈àe AÉcòs ∏d ô∏°ùch ¢SÉ«≤eh ,(WISC) ∫ÉØWC’G AÉcòd
á«FGóàH’G á°SQóªdGh á°SQóªdG πÑb Ée á∏Môe »a
AÉcòs dG äGQÉÑàNG ∫ƒ°UGC ¿GC »a ∫Gó`L ’ QÉÑàN’G äÉjQÉ£H ¢†©H ø`e èàf .(WPPSI)
¬«æ«H Oô``Ø``dCGh ,¿ƒ`à`dÉ`L ¢ù«°ùfGôØH á£ÑJôe ’h ,É°†k jGC AÉcòs dG πeÉ©e äÉ`LQO áKGóM ôãc’C G
¿hôNBG º¡°SGC .Francis Galton & Alfred Binet ø«¨dÉÑdGh ø«≤gGôªdG AÉcòd ¿Éªaƒc QÉÑàNG ɪ«°S
ôjƒ£J »a Iõ«ªe á≤jô£H - ɪgó©H hGC ɪ¡∏Ñb - IQƒs £ªo dG AÉcòs dG äGQÉÑàNG º¶©e øμd .(KAIT)
âfÉc ø«ªdÉ©dG øjòg øμdh ,AÉ`còs `dG äGQÉÑàNG ,AÉcòs dG πeÉ©e äÉ`LQO É¡æe âéàf »àdG Éãk jóM
≥jô£dG Gó¡e å«M ;Góv L áØ∏àîe ±GógGC ɪ¡jód äGQÉÑàNG øe Iô°üàîeo äGQGó°UEG ¿ƒμJ ¿GC ÉeEG
»àdG á«HÉéjE’G èFÉàædGh á«Ñ∏°ùdG èFÉàædG º¶©ªd AÉcòs ∏d ô°üàîªdG ô∏°ùch ¢SÉ«≤e πãe ,iô``NGC
øY ôjQÉ≤J óéf ¿CG ø쪪dG øe .É≤k M’ âªéf AÉcòs ∏d ô°üàîªdG ¿Éªaƒc QÉÑàNGh ,(WASI)
Ió`FGô`dG äÉ«°üî°ûdGh ,AÉ`còs `dG QÉÑàNG ï`jQÉ`J ô«Z iƒàëªdG ≈∏Y ô°üà≤J É¡fGC hCG ,(K-BIT)
äÉaÓîdG øY ∂dòc - ∫ÉéªdG Gò`g ïjQÉJ »a »¶Ø∏dG ô«Z AÉcòs ∏d »ªdÉ©dG QÉÑàN’G πãe ,»¶Ø∏dG
ót ©Jo h ,QOÉ°üªdG øe ô«ãc »a - É¡àKóMGC »àdG AGOCÓd ∫ós ©ªo dG »dhódG ôà«d ¢SÉ«≤eh ,(UNIT)
óf’QófRh ,πcƒ°Sh ,ô°ûfÉa É¡eób »àdG QOÉ°üªdG ø«¨dÉÑ∏d áeÉ©dG IQó≤dG ¢SÉ«≤e hCG ,(Leiter-R)
(Fancher, 1985, Sokal, 1987 & Zenderland,
,ΩɪàgÓd Iô«ãªdG QOÉ°üªdG ôãcCG øe 1998) .(GAMA)
.IAGôb ÉgôãcCGh πeÉ©e äÉ``LQO »`a äÉ`aÓ`î`dG Ö`Ñ`°`ù`Hh
IQn ôs Ñn ªo dG ô«Zh É¡«a ≠dn ÉѪo dG »fÉ©ªdGh ,AÉ`còs `dG
Aɪ∏Y ø«H øe ,¿ƒàdÉL ¢ù«°ùfGôa RôÑj ô«ãc CGóH ,AÉcòs dG πeÉ©e í∏£°üe É¡Ñ°ùàcG »àdG
áKGQƒdG) á«dóL ≈ª°ùj Ée ¢ù°SƒD e ¬fCG ≈∏Y ,¢ùØæs dG äÓeÉ©e ΩGóîà°SG øY »∏îàdG »a ø«ãMÉÑdG øe
âfÉc »àdG ( -nature nurture áÄ°ûæàdG πHÉ≤e IQó≤dG hCG AÉcòs dG äGQÉÑàNG äÉLQO ójóëàd AÉcòs dG
.á«YɪàL’G Ωƒ`∏`©`dG »`a º¡e ±Ó`N ´ƒ`°`Vƒ`e πãe ,äÉë∏£°üe É¡æe ’k ó`H ∫óÑào °SGh ,áeÉ©dG
¢SÉ«≤d á≤jôW ´GôàNG »a ¿ƒàdÉL áÑZQ äÉC °ûf
øeh ,ájô≤Ñ©dGh áÑgƒªdÉH ¬eɪàgG øe AÉcòs dG .…QÉ«©ªdG ôª©dG áLQO hGC ,áeÉ©dG IQó≤dG áLQO
»a ,π°ùædG ø«°ùëJ »°UÉ°üàNG ¬fƒc ,√OÉ≤àYG
øe ø°ùëà«°S ™ªàéª∏d »∏≤©dG iƒà°ùªdG ¿GC π¶j »``μ``dh ,∂```dP ø``e º``Zô``dG ≈``∏``Yh
,AÉ`còs `dG »©ØJôe äÉ«àah ÜÉÑ°T ójóëJ ∫Ó`N º¶©e ¿EÉ`a ,á°SQɪªdG ó«dÉ≤àH É£k ÑJôe ô`eC’G
äCÉ°ûf .IôãμHh Gôk μÑe GƒÑéæj ¿GC ≈∏Y º¡©«é°ûJh äÓ`eÉ`©`e á`≤`jô`£`H è`àn `æ`à`°`ù`Jo äÉ``LQó``dG √ò``g
¿ÉC `H ¿ƒàdÉL ´ÉæàbG ø`e É`gQhó`H ,Iô`μ`Ø`dG √ò`g §°SƒàªdG â`Ñs `ã`jo h ,É¡°ùØf á`«`aGô`ë`f’G AÉ`còs `dG
∞FÉXh º∏Y »a á∏eÉμàeh áKhQƒe áØ°U AÉcòs dG ÉgQGó≤e …QÉ«©e ±GôëfG äGó`Mhh ,100 óæY
.16 hGC ,15
