Page 156 - CONCEPTIONSOFGIFTEDNESS

155 ø«HƒgƒªdG Oƒ°ùdG ∫ÉØW’C G iód ƃÑædG ájÉYQ

Ék Ñcôe Ék ª¡a πª°ûàd áÑgƒª∏d ÖfÉédG ájOÉMCG Iô¶ædG ió©àJ áÑgƒª∏d Iô°UÉ©ªdG äÉjô¶ædG äòNCG óbh
ájô¶ædG ,(Robert Sternberg, 1985) Æô«Ñfô«à°S äôHhQ ìôW ,Ók ãªa .äÉcƒ∏°ùdGh äGQó≤∏d
¿ƒμàJ »àdG Triarchic Theory of Human Intelligence »fÉ°ùfE’G AÉcòdG »a á«KÓãdG
≈æÑàJ »àdG ,äÉfƒμª∏d á«YôØdG ájô¶ædG (1) :»g äÉjô¶ædG √ògh .á∏NGóàe á«Yôa äÉjô¶f çÓK øe
ájô¶ædG (2) ;á«aô©ªdG ¥ƒa ΩÉ¡ªdG AGOCGh ±QÉ©ªdGh äÉeƒ∏©ªdG ÜÉ°ùàcG øe øμq ªJ »àdG äÉ«dB’G ᫪gCG
øe áJhÉØàe äÉLQóH áahô©ªdG ô«Zh áahô©ªdG ôgGƒ¶dG ¢ùaÉæj AÉcòdG ¿CG iôJ »àdG ,á«ÑjôéàdG á«YôØdG
πª°ûjh ,»YɪàLG »aÉ≤K ¥É«°S »a çóëj AÉcòdG ¿CG ¢VôàØJ »àdG ,¥É«°ù∏d á«YôØdG ájô¶ædG (3) ;ìÉéædG

.áaƒdCɪdG ô«Z IójóédG á«eƒ«dG ´É°VhC’G ±hôX ™e ∞«μq àdG IQhô°†dÉH

,Schoolhouse á°SQóªdG â«ÑdG áÑgƒe ø«H (Renzulli,1986) áÑgƒª∏d »dhõfQ ájô¶f õ«q ªJh
øe ¿ÉYƒf ɪgh ,Creative-Productive Intelligence á«YGóHE’G-á«LÉàfE’G áÑgƒªdGh
…hP ø«ª∏©àªdG óæY ÉYk ƒ«°T ôãc’C G ƒg ∫h’C G ´ƒædG óq ©jo h .¬°ùØf OôØdG πNGO ¿ÓYÉØàjh ¿GóLGƒàj AÉcòdG
.á«aô©ªdG äGQó≤dG äGQÉÑàNGh áææ≤ªdG äGQÉÑàN’G »a É«k dÉY GRk ÉéfG ¿ƒ≤≤ëj øjòdG á«dÉ©dG äGQó≤dG
Ée π°†aGC »gh ,AÉcòdG øe ´ƒædG Gòg ≈∏Y á«q æÑe ø«HƒgƒªdG ÜÓ£∏d ᪪°üªdG èeGôÑdG ¿ÉE a ,Éek ƒªYh
äÉLÉàf ôjƒ£J ≈∏Y IQó≤dG :≈∏Y πªà°ûJ áÑgƒªdG ¿GC »dhõfQ iôj ,∂dP ™eh .ÜÓ£dG øe ´ƒædG Gòg ºFÓj

»a ô«μØàdG äÉ«∏ªYh (iƒàëªdG) äÉeƒ∏©ªdG ≥«Ñ£J{h ΩGóîà°SG ≈∏Yh áÑ°ùàμªdG ±QÉ©ªdG øe IójóL
,∂dòd É≤k ahh .(1986, p.58) z»∏eÉμJ »FGô≤à°SG ܃∏°SÉC H á«≤«≤M äÓμ°ûe ƒëf á¡Lƒe äÉcƒ∏°S
á°SQóªdG áÑgƒe èeGôH OGóYEG øe Ö©°UCG ¬éeGôH OGóYEG ¿CG ɪc ,áÑgƒªdG øe ´ƒædG Gòg ¢SÉ«b Ö©°üj

Ωƒ¡Øe) á°ù«FQ á«Yƒf äÉØ°U çÓK ø«H äÓYÉØJ ≈∏Y »LÉàf’E G -»YGóHE’G AÉcòdG …ƒ£æjh .â«ÑdG `
ΩGõàd’Gh ,´GóHE’Gh ,§°SƒàªdG ¥ƒa äGQó≤dG :»g Three-Ring Conception ( çÓãdG äÉ≤∏ëdG
äÉYGóH’E Gh ,᫪∏©dG äÉaÉ°ûàc’Gh ,¿ƒæØdGh ,äÉYGôàN’G êÉàf’E É©k e äÉØ°üdG √òg èeóæJh .᪡ªdÉH
OGôaC’G øe ôãcGC ,áaô©ªdG »éàæe …GC ,ºdÉ©dG »a ø«éàæªdG OGôa’C G{ ≈∏Y óªà©J É¡©«ªL √ògh ,á«aÉ≤ãdG
§ÑJôJ §°SƒàªdG ¥ƒa äGQó≤dG ¿CG øe ºZôdG ≈∏Y ¬fGC »dhõfQ ∫Ébh .(1986, p.59) zÉ¡d ø«μ∏¡à°ùªdG

.IQhô°†dÉH ¬Jɪ°S ióMGE â°ù«d É¡fGC ’EG ,áÑgƒªdG øe ´ƒædG Gò¡H

èeÉfôÑd á«Ø°ù∏ØdG ¢ù°S’C ÉH É¡æe ≥∏©àj Ée ójóëàdÉHh ,»dhõfQ ájô¶f ∫ƒM ô«ãªdG A»°ûdG ÉeCG

øª°V ,»aô©ªdG ô«Z πeÉ©dGh ,᪡ªdÉH ΩGõàd’G ∫ÓMEG »a ¿ÉjhÉ°ùàe ɪ¡fGC ƒ¡a ,ø«Hƒgƒª∏d ±ƒgô«e

áédÉ©e »a IQó≤dG πãe º¡e »dhõfQ ô¶f á¡Lh øe áÑgƒªdÉH ΩGõàd’Gh .áÑgƒª∏d çÓãdG äÉ≤∏ëdG Ωƒ¡Øe

᪡ªdÉH ΩGõàd’G ∞°üàjh .»ª«gÉتdG ô«μØàdGh ,á«fÉμªdG äÉbÓ©dG º¡ah »≤£æªdG π«∏ëàdGh ,äÉeƒ∏©ªdG

»eôJ á«YGóHEG ±GógCÉH ¬LƒªdG ó¡édGh ,áfÉe’C Gh ,¢ùØædÉH á≤ãdGh ,πªëàdGh ,ÖjQóà∏d ÆôØàdGh ,IôHÉãªdÉH

ø«Hƒgƒª∏d ±ƒgô«e èeÉfôH πãe ,ø«HƒgƒªdG ÜÓ£dG èeGôH ¿EG ∫ƒ≤j øe óéf óbh .äÓμ°ûªdG πM ≈dEG
º¡à«©aGO IOÉjõd ÜÓ£dG ÜQq óJ (2 ,§•+ ªžM2fF&¶* ˆfg„ƒI¶* q„-K Ÿ<z- 1) :¿GC Öéj ,iôNGC èeGôHh

(goal-orientation) .±ó¡dG ƒëf º¡¡«LƒJh ,º¡JôHÉãeh

¿ÉéeóJ ɪ¡fCG »a áÑgƒªdG øY (1985) Æô«Ñfô«à°Sh (1986) »dhõfQ øe πc ô¶f Éà¡Lh ∑ôà°ûJh
á«°üî°ûdG äɪ°S πYÉØJ ≈dEG ¿Gô«°ûJh ,á«aô©ªdG ô«Z äÉfƒμªdGh (ájô¶ædG) ᫪jOÉc’C G ô«Z äÉfƒμªdG